Polska 25 listopada – co wydarzyło się tego dnia
Republika, kk
25-11-2024 09:20
TV Republika
Tego dnia powołano Instytut Ekspertyz Sądowych z siedzibą w Warszawie; odbyło się uroczyste podniesienie bandery na niszczycielu „Błyskawica”; Bolesław Bierut zatwierdził statut oficerów polityczno-wychowawczych w WP; na Woli założony został cmentarz Powstańców Warszawskich; premiera filmu „Szatan z siódmej klasy”; w Teatrze Narodowym odbyła się premiera „Dziadów” w inscenizacji Kazimierza Dejmka; w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarnictwa rozpoczął się strajk okupacyjny; odbyła się pierwsza tura wyborów prezydenckich, w których największe poparcie uzyskali Lech Wałęsa i Stanisław Tymiński. Urodzili się m. in. Grzegorz Piramowicz, Konrad Brandel, Tadeusz Białoszczyński, Helena Grossówna, Władysław Frasyniuk, Joanna Kurowska. Zmarli natomiast: Jan Chrystian Kamsetzer, Fryderyk Skarbek, Cyprian Godebski oraz Marcin Król.
Dzisiaj imieniny obchodzą: Erazm, Katarzyna oraz Beatrycze, Elżbieta, Godzimir, Józef, Maria, Merkury, Mojżesz, Tęgomir.
Nietypowe święta: Dzień Pluszowego Misia, Dzień Tramwajarza, Dzień Kolejarza, Międzynarodowy Dzień Eliminacji Przemocy wobec Kobiet, Dzień Bez Futra, Ogólnopolski Dzień Erasmusa.
1202 - Został zawarty układ pomiędzy Henrykiem Brodatym a Mieszkiem Plątonogim, na mocy którego Henryk wykupił za 1000 grzywien część z zagarniętej mu uprzednio przez Mieszka ziemi otmuchowskiej oraz poparł starania stryja o pryncypat i krakowską dzielnicę senioralną.
1263 - Po raz pierwszy wzmiankowano Wrzeszcz, stanowiący obecnie część miasta Gdańska.
1411 - Po zwycięskiej wielkiej wojnie z zakonem krzyżackim król Władysław II. Jagiełło wyruszył pieszo w otoczeniu wyższego duchowieństwa i rycerstwa z Niepołomic do Krakowa w orszaku na którego czele niesiono zdobyte pod Grunwaldem chorągwie krzyżackie, które zawieszono wokół grobu św. Stanisława na ścianach nawy głównej katedry wawelskiej.
1441 - Kanonik fromborski Tiedeman poprosił wielkiego mistrza zakonu o pomoc w stłumieniu buntu chłopów z komornictwa pieniężnieńskiego.
1735 - We Lwowie urodził się Grzegorz Piramowicz, jezuita, pedagog, sekretarz Komisji Edukacji Narodowej i Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych, członek Towarzystwa Przyjaciół Nauk, autor wielu publikacji dotyczących oświaty.
1764 - W kolegiacie św. Jana w Warszawie Stanisław Poniatowski został koronowany jako król polski i wielki książę litewski Stanisław II. August.
1795 - Abdykacja na rzecz Rosji króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.
1795 - W Warszawie zmarł Jan Chrystian Kamsetzer, architekt działający od 1773 r. na dworze króla Stanisława Augusta Poniatowskiego; współautor projektu przebudowy Zamku Królewskiego w Warszawie i pałacu w Łazienkach Królewskich.
1838 – W Warszawie urodził się Konrad Brandel, fotograf i wynalazca, konstruktor ręcznej kamery, umożliwiającej robienie zdjęć reporterskich, prekursor technik druku fotografii, fotografii lotniczej i medycznej; autor unikatowych zdjęć Warszawy końca XIX. wieku.
1862 - W Warszawie władze carskie pod nazwą Szkoły Głównej reaktywowały uniwersytet.
1866 - W Warszawie zmarł hrabia Fryderyk Skarbek, ekonomista, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, pisarz i publicysta.
1899 - W Tamanowicach koło Mościsk urodził się Tadeusz Białoszczyński, aktor, wystąpił m.in. w filmach „Kościuszko pod Racławicami”, „Krzyżacy”, „Panny z Wilka”, „Ziemia obiecana” oraz w serialu „Stawka większa niż życie”.
1904 - W Toruniu urodziła się Helena Grossówna, aktorka, tancerka; uczestniczka Powstania Warszawskiego.
1909 - W Paryżu zmarł Cyprian Godebski, rzeźbiarz, autor pomnika Adama Mickiewicza w Warszawie.
1910 – Powstało Towarzystwo Miłośników Rozwoju Fizycznego w Widzewie (obecnie Klub Sportowy „Widzew” Łódź).
1914 - W Warszawie powstał Komitet Narodowy Polski; w jego skład weszli przedstawiciele Narodowej Demokracji, Stronnictwa Polityki Realnej oraz bezpartyjni.
1922 - Założono klub sportowy „Unia” Tczew.
1929 – Powołano Instytut Ekspertyz Sądowych z siedzibą w Warszawie (od 1945 roku w Krakowie), którego dyrektorem został sędzia śledczy Józef Skorżyński.
1937 - Odbyło się uroczyste podniesienie polskiej bandery na niszczycielu „Błyskawica”.
1938 - Samodzielna Grupa Operacyjna „Śląsk” stoczyła zwycięską bitwę o Czadcę z jednostkami czechosłowackimi.
1944 – Przewodniczący KRN Bolesław Bierut zatwierdził statut oficerów polityczno-wychowawczych w Wojsku Polskim.
1945 - W Warszawie ukazał się pierwszy numer katolickiego tygodnika „Dziś i jutro”.
1945 - Na Woli założony został cmentarz Powstańców Warszawskich; spoczywają na nim szczątki ponad 100 tys. osób - powstańców i ludności cywilnej stolicy.
1952 – Powstała Grupa Beskidzka GOPR.
1954 - We Wrocławiu urodził się Władysław Frasyniuk, działacz opozycji demokratycznej, członek MKZ NSZZ „S”, przewodniczący Zarządu Regionu Dolny Śląsk (1981), członek Krajowej Komisji Porozumiewawczej, a następnie Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „S”; w czasie stanu wojennego w TKK, aresztowany i więziony przez władze komunistyczne; od 1986 r. w Tymczasowej Radzie NSZZ „S”; od 1987 r. w Krajowej Komisji Wykonawczej; uczestnik Okrągłego Stołu; współzałożyciel ROAD (1990); wiceprzewodniczący UD (1991-1994); przewodniczący UD (2002-2005); przewodniczący PD (2005-2006), poseł na Sejm (1991-2001); przedsiębiorca.
1960 - Premiera filmu „Szatan z siódmej klasy” w reżyserii Marii Kaniewskiej.
1964 - W Gdyni urodziła się Joanna Kurowska, aktorka.
1967 - W Teatrze Narodowym w Warszawie odbyła się premiera „Dziadów” w inscenizacji Kazimierza Dejmka; zdjęcie tego przedstawienia przez władze PRL stało się początkiem tzw. wydarzeń marcowych, czyli kryzysu politycznego związanego z falą studenckich protestów oraz walką polityczną wewnątrz PZPR, rozgrywaną w atmosferze antysemickiej i antyinteligenckiej propagandy.
1976 - Telewizja Polska wyemitowała pierwszy odcinek serialu kryminalnego „07 zgłoś się” w reżyserii Krzysztofa Szmagiera.
1981 - W Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarnictwa w Warszawie rozpoczął się strajk okupacyjny.
1981 – Kardynał Joseph Ratzinger otrzymał z rąk papieża Jana Pawła II. nominację na prefekta Kongregacji Nauki Wiary.
1984 – W Zielonej Górze został założony kabaret „Potem”.
1985 - Sąd Wojewódzki w Słupsku skazał za współpracę z podziemną „Solidarnością” dwóch oficerów SB: Adama Hodysza (na 3 lata) i Piotra Siedlińskiego (na 1,5 roku).
1990 - W Polsce odbyła się pierwsza tura wyborów prezydenckich; największe poparcie uzyskali w niej Lech Wałęsa - 39,96 proc., i Stanisław Tymiński - 23,1 proc.
1991 - Pierwsze posiedzenie Sejmu I. kadencji.
2005 – Minister obrony narodowej Radosław Sikorski ogłosił ujawnienie archiwaliów Układu Warszawskiego.
2008 – Na wniosek śledczych z Instytutu Pamięci Narodowej w krypcie katedry wawelskiej dokonano ekshumacji zwłok gen. Władysława Sikorskiego, której celem miało być wyjaśnienie okoliczności śmierci premiera RP w katastrofie gibraltarskiej.
2010 - Na antenie Polsatu wyemitowano ostatni (1554.) odcinek serialu „Samo Życie”.
2020 – W Białej Podlaskiej zmarł Marcin Król, historyk idei, wieloletni wykładowca Uniwersytetu Warszawskiego, w PRL-u działacz opozycji antykomunistycznej.
Źródło: PAP
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.
Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.
dzieje polski rocznice urodzin zmarli tego dnia wydarzenia w kraju historia
Komentarze
