Topografische kaarten: waarom zijn ze nuttig - Tweevoeter (2024)

Een topografische kaart – of kortweg: topo – is een gedetailleerde landkaart, waarop niet alleen wegen en paden zijn aangegeven, maar ook extra informatie zoals hoogtelijnen.

Waarom nuttig?

Een topo is onmisbaar als je zonder een uitgebreide routebeschrijving op pad gaat. Ook als je een goed gemarkeerd en beschreven pad loopt, kan een topo handig zijn. Ze komen vooral van pas als je niet meer precies weet waar je bent. Bovendien werken ze letterlijk blikverruimend. Je krijgt veel meer inzicht in het landschap om je heen: welke rivier stroomt daar, wat is het dichtstbijzijnde dorpje?

Beperkingen van een topografische kaart

Topokaarten zijn ook weer niet zaligmakend. Ze vertellen je niet hoe toegankelijk een gebied is. Meestal wordt niet aangegeven of een bepaald perceel particulier grondgebied is of militair oefenterrein. Daarnaast kan in de loop der jaren het een en ander veranderen: onverharde paden verdwijnen of worden geasfalteerd. Een topo kan je kortom nooit 100% zekerheid geven.

Topokaarten met verschillende schalen

Veel landen hebben een topografische dienst, die kaarten in verschillende schalen uitgeeft. Hoe groter de schaal, hoe groter het gebied dat de topografische kaart bestrijkt en dus hoe minder kaarten je nodig hebt. Kaarten wegen aardig wat en zijn bovendien niet goedkoop. Maar een kleine schaal is weer nauwkeuriger en geeft je meer houvast tijdens het wandelen. Hieronder volgen de meest gangbare schalen.

• schaal 1:10.000 (1 cm op de kaart komt overeen met 100 m in werkelijkheid)
  Wordt vooral gebruikt voor stadsplattegronden.

• schaal 1:25.000 (1 cm is 250 m in werkelijkheid)
  Geschikt voor vrijwel elke wandeltocht. De kaart geeft ook smalle wandelpaden aan biedt voldoende herkenningspunten ter oriëntatie. Nadeel is dat je relatief veel van deze kaarten nodig hebt voor een meerdaagse trektocht.

• schaal 1:50.000 (1 cm is 0,5 km in werkelijkheid)
  Vooral geschikt voor fietsers, meestal ook wel voor wandelaars. Kleine paadjes zijn echter niet aangegeven. Andere details zijn eveneens niet of moeilijk zichtbaar. Voordeel is wel dat je van deze schaal veel minder kaarten nodig hebt dan van 1:25.000.

• schaal 1:100.000 (1 cm is 1 km in werkelijkheid)
  Voor fietsers nog redelijk goed bruikbaar.Voor wandelaars alleen in heelweidse, niet gecultiveerde berggebieden met weinig paden, bijvoorbeeld de Rocky Mountains of de Himalaya. Alleen het overwegen waard als er geen kaarten van het betreffende gebied met schaal 1:50.000 of 1:25.000 bestaan.

• grotere schalen
  Alleen geschikt als autokaart, of als overzichtskaart om een globale indruk te krijgen van een gebied.

Papier of online?

De traditionele topografische kaarten kun je bestellen bij reisboekhandels. In de laatste 15 jaar zijn daarnaast steeds meer online topokaarten beschikbaar. Uiteraard heeft dat grote praktische voordelen. Hoe ermee rekening dat die vrijwel nooit de precisie halen van de papieren cartografie!

Gastenboek